Voor alle vragen over drank,
drugs, pillen, gamen en gokken

Home » Drugs ABC » Alcohol » Risico’s van alcohol

Risico’s van alcohol

Alcohol brengt risico’s met zich mee op korte en lange termijn. Bij alcoholmisbruik ontstaan zowel lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid als tolerantie. Ook de ontwenning van alcohol kan risico’s met zich meebrengen.

Op korte termijn

Wie alcohol drinkt, kan de dag nadien last hebben van een ‘kater’, een moe, misselijk en dorstig gevoel. Hoe zo’n kater precies ontstaat, lees je hier.

Een ander fenomeen is de ‘black-out’, waarbij men in dronken toestand nog bij bewustzijn is, maar zich achteraf niets meer kan herinneren.

Alcohol verhoogt misschien wel de zin om te vrijen, maar het vermindert de seksuele prestaties en kan op de duur potentieproblemen veroorzaken.

Geen alcohol tijdens de zwangerschap

Alcohol drinken tijdens de zwangerschap is schadelijk voor de foetus en doe je best niet. Het kan heel wat risico’s met zich meebrengen zoals groeiachterstand, ontwikkelingsachterstand, schade aan hersenen en andere organen, een te vroeg of te licht geboren baby en miskraam. Naast deze risico’s en afwijkingen kunnen zich later ook problemen voordoen op vlak van intelligentie, gedrag en emotionele ontwikkeling. Wanneer één of meer van bovenstaande kenmerken zich voordoen, kan er sprake zijn een foetaal alcohol spectrum stoornis of FASD. Hieronder vallen verschillende diagnoses, waarbij de meest ernstige vorm het foetaal alcohol syndroom of FAS.

Ook vóór de zwangerschap en tijdens de borstvoedingsperiode gaat alcoholgebruik gepaard met enkele risico’s voor jezelf en jouw baby. Lees de tips en advies wanneer je zwanger wil worden of tijdens de borstvoedingsperiode.

Wie dronken is kan moeilijk risico’s inschatten. In het verkeer, maar ook op het werk en tijdens de vrije tijd kan het aanleiding geven tot ongevallen, verkeerde beslissingen,… Alcohol kan roekeloosheid en agressie uitlokken en leiden tot waaghalzerij, vechtpartijen, maar ook tot opdringerigheid of ongewenste seksuele intimiteiten.

Op lange termijn

Alcoholmisbruik tast op lange termijn het ganse lichaam aan. Het best gekend is de beschadiging van de lever (ontsteking, vetopstapeling, cirrose), de pancreas en de hersenen.

Er is een verband tussen alcoholmisbruik en diverse vormen van kanker (mond, keel, slokdarm, lever, dikke darm, borst).

Alcoholmisbruik veroorzaakt ook geheugenstoornissen, soms gelijkend op vroegtijdige dementie. Een voorbeeld hiervan is het syndroom van Korsakov. Daarbij kan de persoon nog moeilijk nieuwe informatie onthouden. Hij of zij is verward over waar men is en welke dag het is, heeft angst- en paniekaanvallen en depressies, kan geen plannen meer maken of uitvoeren,…

Grote hoeveelheden alcohol beschadigen naast de hersenen ook het zenuwstelsel.

Te veel alcohol is slecht voor het hart. Het verhoogt de bloeddruk waardoor de kans op problemen met hart- en bloedvaten of een hartaanval toeneemt. Het kan ook voor een te hoge slechte cholesterol zorgen.

Het lichaam heeft de neiging om eerst de alcohol te verbranden. Daardoor komt het niet meer toe aan de vetverbranding. Dat verklaart waarom je in eerste instantie van alcohol gaat verdikken. Langs de andere kant bevatten alcoholhoudende dranken erg weinig voedzame stoffen zoals eiwitten en vitaminen. Op die manier ontstaan tekorten en kan wie te veel drinkt op de duur vermageren, ondervoed en verzwakt raken.

Alcohol als zelfmedicatie?

Alhoewel veel mensen het gevoel hebben dat alcohol helpt om makkelijker in te slapen, is het eigenlijk een slecht en riskant slaapmiddel. Het inslaapeffect dat men oorspronkelijk voelt, verdwijnt of vermindert bij regelmatig drinken en wordt vervangen door een slechtere, onrustige en kortere slaap.

Ook om depressieve gevoelens minder hard te voelen, is alcohol niet geschikt. In het begin lijkt alcohol de donkere gevoelens af te zwakken, maar al gauw verandert dit en gaat alcohol de depressieve gevoelens versterken en zelfs veroorzaken.

Afhankelijkheid

Bij alcoholmisbruik ontstaan zowel een lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid als tolerantie.

  • Lichamelijke afhankelijkheid houdt in dat het lichaam went aan een bepaalde dosis alcohol.
  • Om nog effect te hebben, heeft men steeds meer alcohol nodig. Dit noemt men ook tolerantie.
  • Geestelijke afhankelijkheid houdt in dat men het gevoel heeft niet meer te kunnen functioneren zonder alcohol.

Afkick

De lichamelijke afhankelijkheid kan extra problemen veroorzaken. Wie na een periode van veel alcohol drinken plots stopt of sterk vermindert, kan geconfronteerd worden met ontwenningsverschijnselen zoals beven, zweten, zenuwachtigheid, onrust, angst, braken en slapeloosheid.

Hierbij kunnen levensgevaarlijke situaties ontstaan: een aanval van epilepsie of een delirium tremens (dagenlang onrustige slaap of slapeloosheid, angstaanvallen, beven, hallucinaties, transpireren, koortsaanvallen, versnelde hartslag, soms zelfs een coma). Ontwennen gebeurt daarom best onder doktersbegeleiding.

Maar de lichamelijke afkick is niet alles. Wanneer die achter de rug is, kan de geestelijke afhankelijkheid en vooral de sterke drang naar alcohol nog voor moeilijke momenten zorgen. Deze psychische afkickverschijnselen nemen geleidelijk aan af, maar kunnen toch enkele weken tot maanden aanhouden. Soms is professionele begeleiding nodig om hiermee om te leren gaan.

Het voorbije jaar heb ik de gewoonte gekweekt om ’s avonds een paar glazen wijn te drinken. Als er ’s avonds aan tafel een fles ontkurkt wordt, is die voor het slapengaan vaak leeg.

Dieter (25 jaar)

Echt helder denken deed ik niet meer die avond en daar schrik ik toch wat van eerlijk gezegd.

‘Thomas’ (19 jaar)

“Veel late vergaderingen”, zegt mijn man. Ik vermoed dat hij gewoon op café zit.

Veerle (37 jaar)

Controle over je gebruik

Hoe hou je je gebruik onder controle? Hoe voorkom je problemen? Hoe ga je te werk wanneer je op het punt bent gekomen dat je wil minderen of stoppen?

Ontdek wat je kan doen

Bezorgd om iemand

Er duiken heel wat kopzorgen op als iemand waar je om geeft drank, drugs of pillen misbruikt, of overmatig gamet of gokt. Deze pagina’s helpen je op weg.

Ontdek ons advies op maat van partners, familie en vrienden