Voor alle vragen over drank,
drugs, pillen, gamen en gokken

Home » Veelgestelde vragen naasten » Wanneer is iemand verslaafd?

Wanneer is iemand verslaafd?

Naarmate het gebruik van drank, drugs en pillen of het gokken toeneemt, wordt de kans op problemen groter. ‘Is mijn naaste verslaafd?’ is een vraag die vaak opduikt. Of nog: ‘Mijn naaste gebruikt, maar is niet verslaafd. Moet ik me zorgen maken?’

Een verslaving is iets wat vaak wordt vermoed en nog vaker door de persoon zelf wordt ontkend. Verslaving is geen kwestie van zwart of wit.

Je kan het zien als een proces dat geleidelijk verloopt. Daarin zijn vier verschillende fasen te onderscheiden. De grens tussen elke fase is niet altijd even duidelijk te trekken.

Vier fasen van gebruik

Inzicht in deze fasen kan je helpen beter in te schatten waar je met je naaste aan toe bent.

Occasioneel of experimenteel gebruik

Dit is het eerste contact met een middel. Er wordt slecht af en toe gebruikt.

Hierna kunnen er twee dingen gebeuren: iemand stopt of iemand gaat ermee door. Voor legale drugs zoals alcohol geldt meestal het tweede, ook al omdat ze zo sociaal aanvaard zijn. Bij illegale drugs blijft het vaker dan veel mensen denken bij experimenteel gebruik.

Actief gebruik of regelmatig gebruik

Het gebruik gaat deel uitmaken van iemands leven. Het gaat om beperkt gebruik, zonder zichzelf of anderen te benadelen.

Regelmatig gebruik leidt niet noodzakelijk tot problemen, maar kan wel tot overmatig gebruik uitgroeien. Het kan ook zijn dat men na een periode van regelmatig gebruik stopt.

Overmatig gebruik of excessief gebruik

Een toenemende obsessie voor alcohol of andere drugs weegt steeds zwaarder door. Of iemand op den duur overmatig gaat gebruiken, hangt af van zowel de drug, de omgeving als van de persoon zelf. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat iemand die nooit geleerd heeft om met problemen of negatieve gevoelens om te gaan, sneller een vluchtweg vindt in alcohol of andere drugs. Toch is het niet steevast omwille van problemen dat iemand overmatig gebruikt.

Iemand kan altijd de stap terugzetten naar matig of regelmatig gebruik of beslissen om te stoppen.

Verslaving

Overmatig gebruik kan stilaan overgaan tot een afhankelijkheid. ‘Afhankelijk zijn’ betekent: niet meer baas zijn over zichzelf. Wie afhankelijk is, gebruikt vaker en in grotere hoeveelheden dan het plan was.

Typisch voor een afhankelijkheid is het sterk verlangen om te gebruiken (‘craving’).

Omdat het gebruik op de eerste plaats komt, ontstaan er steeds meer problemen: op school of op het werk, financiële problemen, problemen met het gerecht, … en ook in de relatie.

Ook zonder afhankelijkheid zijn problemen mogelijk

Hou in het achterhoofd dat drank, drugs, pillen en gokken ook een probleem kunnen zijn zonder dat er sprake is van afhankelijkheid. Deze middelen kunnen ook zorgen voor problemen op het moment zelf van het gebruik. Én ze kunnen problemen op emotioneel en relationeel vlak veroorzaken. Inclusief relatieproblemen.

Controle over je gebruik

Hoe hou je je gebruik onder controle? Hoe voorkom je problemen? Hoe ga je te werk wanneer je op het punt bent gekomen dat je wil minderen of stoppen?

Ontdek wat je kan doen

Bezorgd om iemand

Er duiken heel wat kopzorgen op als iemand waar je om geeft drank, drugs of pillen misbruikt, of overmatig gamet of gokt. Deze pagina’s helpen je op weg.

Ontdek ons advies op maat van partners, familie en vrienden

Veelgestelde vragen

Partners, familieleden en vrienden van mensen die in de problemen komen door hun gebruik, zitten vaak met dezelfde onzekerheden. Op deze pagina’s vind je antwoorden op de vragen die we bij De Druglijn het vaakst horen.